Zijn we in onze moderne tijd verslaafd aan eten?

Zijn we, naast verslaafd aan roken en drugs, echt verslaafd aan eten?

Stel je even voor dat je niet zou (kunnen) genieten van je eten. Waarschijnlijk waren we dan al uitgestorven.

Om ‘de mens’ te verleiden tot eten, moet voedsel niet alleen de maag vullen, maar ook het genotscentrum stimuleren. Maar dit is ook gelijk de oorzaak dat we nú te dik zijn!

Zijn we nu echt verslaafd aan eten of ligt het wel iets genuanceerder?

Onze associatie met eten

Voedsel is in feite niets meer en niets minder dan bouwstenen voor de cellen in ons lichaam en een leverancier van energie, zoals koolhydraten, vetten en eiwitten. We kunnen echt niet zonder!

Zonder voedsel gaan we dood!

Maar wij associëren het woord ‘eten’ met ‘lekker’ en daar is ook helemaal niets mis mee 🙂

‘Lekker’ was miljoenen jaren geleden onbekend als het op eten aankwam. Maar gedurende de evolutie van de mens is dat veranderd.

Miljoenen geleden waren we niet verslaafd aan eten

Sterker nog…eten was niet fijn!

Voedsel was natuurlijk wel altijd al belangrijk, toen ook: het leverde de energie om het lichaam in stand te houden en om te kunnen denken en te bewegen.

Maar heel, heel lang geleden was voedsel veel, veel en veel schaarser dan nu (understatement van het jaar!)

De mens moest er toen nog dagenlang op jagen of naar zoeken en dat kostte veel tijd en (toen kostbare) energie.

Als dan uiteindelijk voedsel werd gevonden, moest het ook nog eens worden gegeten. Dat was toen niet altijd een pretje, want koken konden we nog niet.

Om al deze lastige zaken, zeg maar gerust problemen, te overkomen, ‘verzon’ de evolutie een trucje.
In ons brein werd een centrum ingebouwd, dat een gevoel van genot gaf, zolang het door de juiste moleculen (koolhydraten, vetten en eiwitten) werd geprikkeld.

Die moleculen komen uit voedsel (en tegenwoordig helaas ook uit alcohol en drugs). Dat genotsgevoel gaf de mens dus, als het ware, een beloning voor eten:
hij voorzag het lichaam van eten en kreeg als cadeau een fijn en bevredigend gevoel.

Zijn we daarom nu verslaafd aan eten geraakt?

“Mooi trucje van de evolutie”, denk je nu misschien. Vroeger was het genotscentrum dan ook echt noodzakelijk,
zonder dat waren we net als de dinosaurussen, er al niet meer geweest, denk ik.

Maar vandaag de dag hoeven we, gelukkig maar, niet dagenlang meer te jagen op ons stukje vlees of urenlang te vissen of te zoeken naar ons fruit.

Je zou bijna zeggen: “Hé, evolutie…haal dat genotscentrum maar weer weg. We hebben het nu niet meer nodig”. Want ook zonder dit mechanisme zullen we wel blijven eten om in leven te blijven.

Sterker nog, dan zouden we uitsluitend eten om het lichaam in stand te houden.
Waarvoor ook eten, in de basis, voor is bedoeld.

Helaas, in de evolutie verdwijnt een mechanisme niet zomaar, dat duurt tienduizenden jaren of het gebeurt helemaal niet.

Ons systeem blijft dus voorlopig nog zoeken naar prikkels voor genot. Gevolg: we eten graag en we eten (te) veel.
We stoppen niet met eten, zelfs niet als we al (veel) te veel bouwstenen en energie hebben binnengekregen.

Zijn we dan verslaafd aan lekker eten?

We willen steeds meer genot, we zijn de primaire, biologische functie allang voorbij.

En daarbovenop bereiden we ons eten vandaag de dag ook nog eens op een manier die ervoor zorgt dat de genotsprikkel nog sterker is, dat we dan ‘lekker’ noemen.

Vooral de laatste decennia hebben we bereidingsmethoden bedacht die eigenlijk niets met het voeden van ons lichaam (voorzien van bouwstenen) op zich te maken hebben, maar puur alleen met het extra prikkelen van ons genotscentrum.

Tegenwoordig doet we er bijna allemaal aan mee: we kijken naar tv-programma’s over koken (er zijn zelfs tv-kanalen die dit 24 uur per dag uitzenden), zetten kookboeken van topchefs in onze boekenkast om ook zelf speciale lekkere gerechten voor onze gasten te kunnen neerzetten.

In deze tijd gaat koken niet meer over het bereiden van voedsel, maar over eten. Eten dat – net als alcohol en drugs – genot verschaft.

De combinatie van een overvloed aan eten èn smaken is gevaarlijk: ze zorgt ervoor dat we teveel eten en daardoor vaak ongezond (te) zwaar worden.
Kortom, we raken verslaafd aan eten.

Voedselfabrikanten houden ons verslaafd aan eten

De voedingsindustrie heeft verslaafd gemaakt aan suiker, zout en vet. Het zijn wapens geworden ons te verleiden tot meer eten en opnieuw het product te kopen.

Wanneer je dit weet, is het veel gemakkelijker om in de supermarkt betere keuzes te maken. Kies bijvoorbeeld geen pastasaus uit een pot, maar maak hem zelf met tomaten, ui, kruiden en een snufje zout. Het is een feit dat wij(!) degenen zijn die beslissen of we een product wel of niet kopen.

Denk jij dat je verslaafd bent aan eten of juist niet en waardoor dan? Deel het met mij in het commentaarveld hieronder.

Op jouw succes,

PS. DEEL dit artikel met jouw netwerk, door op de Tweet, Like, Share of Google+ knoppen te klikken, zodat ook de mensen in jouw netwerk profiteren.